Ως είχε αναφερθεί κατά τη διάρκεια του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου με τίτλο «Εκπαιδευτικό Σεμινάριο «Έλεγχος εισερχόμενων και εξερχόμενων άμεσων ξένων επενδύσεων» ημερομηνίας 19 Φεβρουαρίου 2025[1], ο ΠΔΣ είχε αποστείλει στις 22 Ιανουαρίου 2025 συγκεκριμένα ερωτήματα προς την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Τα εν λόγω ερωτήματα αφορούσαν την εφαρμογή της Σύστασης (ΕΕ) 2025/63 της Επιτροπής, της 15ης Ιανουαρίου 2025, σχετικά με την εξέταση εξερχόμενων επενδύσεων σε κρίσιμους τεχνολογικούς τομείς για την οικονομική ασφάλεια της Ένωσης.
Κατόπιν σχετικής αλληλογραφίας με την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία ο ΠΔΣ ευχαριστεί ιδιαιτέρως για την συνεργασία, ο ΠΔΣ έλαβε τις πιο κάτω απαντήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως προς τα αντίστοιχα ερωτήματα, οι οποίες κοινοποιούνται προς τα Μέλη του ΠΔΣ στα πλαίσια της παρούσας Ανακοίνωσης:
1 Ποιοι υπέχουν του καθήκοντος υποβολής των στοιχείων, δυνάμει του σημείων 3. α) και 4 της Σύστασης; Είναι τα σχετικά νομικά ή φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται εντός του σημείου 2 πρώτης παραγράφου της Σύστασης ή υπάρχει δυνατότητα υποβολής μέσω εκπροσώπων όπως Δικηγόρων;
Εισαγωγικά, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 288 (5) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι συστάσεις δεν έχουν δεσμευτική ισχύ. Όπως αναφέρεται στο σημείο 3 (α), τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κατάλληλο σύστημα επανεξέτασης. Επιπλέον, όπως αναφέρεται στο σημείο 4 (α), τα κράτη μέλη θα πρέπει να συγκεντρώνουν επαρκείς πληροφορίες για την αξιολόγηση των κινδύνων που ενδέχεται να προκύψουν από διαφορετικές συναλλαγές και δραστηριότητες. Και στα δύο σημεία, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από τις αρχές των κρατών μελών.
2 Τι ισχύει στην περίπτωση που δεν υφίσταται Εντεταλμένη Αρχή – Μηχανισμός Ελέγχου σε ένα Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (δέστε σχετικά σημεία 2, 3. α), και 8 της Σύστασης), με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει εγκαίρως, αναφορικά με τις Εξερχόμενες Επενδύσεις που ορίζονται στα σημεία 1 και 2 της Σύστασης, η συγκέντρωση των στοιχείων (βλέπετε σχετικά σημείο 4 της Σύστασης), η Εκτίμηση Κινδύνου (βλέπετε σχετικό σημείο 5 της Σύστασης), και η έγκαιρη, εντός των χρονοδιαγραμμάτων της Σύστασης, Υποβολή Εκθέσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στα άλλα Κράτη Μέλη;
Εάν ένα κράτος μέλος δεν ορίσει ενιαίο σημείο επαφής και, κατά περίπτωση, εντεταλμένες αρχές, αυτό θα σήμαινε ότι δεν εφαρμόζει τη σύσταση 2025/63, της 15 Ιανουαρίου 2025, σχετικά με την εξέταση των εξερχόμενων επενδύσεων σε τεχνολογικούς τομείς κρίσιμης σημασίας για την οικονομική ασφάλεια της Ένωσης.
3 Στην ως άνω περίπτωση, τα σχετικά νομικά ή φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται εντός του σημείου 2 πρώτης παραγράφου της Σύστασης, ή οι εκπρόσωποι των προσώπων αυτών, δύνανται να υποβάλουν απευθείας ενημέρωση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Όπως αναφέρεται στο σημείο 8 της Σύστασης 2025/63 της 15 Ιανουαρίου 2025, εναπόκειται στις αρχές των κρατών μελών να ορίσουν ενιαίο σημείο επαφής και, κατά περίπτωση, εντεταλμένες αρχές.
4 Αναφορικά με συναλλαγές, οι οποίες σχετίζονται με εξερχόμενες επενδύσεις, που (α) συνάπτονται μετά από την 15η Ιανουαρίου 2025, ημερομηνία δημοσίευσης της Σύστασης, και (β) εμπίπτουν εντός του πεδίου εφαρμογής των σημείων 1 και 2 της Σύστασης, συνίσταται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπως υπάρξει, στα πλαίσια της Σύστασης, ενημέρωση του Κράτους Μέλους και αξιολόγηση – εκτίμηση κινδύνου μετά την σύναψη της συναλλαγής ή πριν από την σύναψη αυτής;
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επανεξετάσουν τις παρελθούσες (κατ’ αρχήν από τις 1 Ιανουαρίου 2021) συναλλαγές και τις τρέχουσες συναλλαγές που υπόκεινται στη σύσταση 2025/63 της 15 Ιανουαρίου 2025 έως τις 30 Ιουνίου 2026 και να υποβάλουν συνολική έκθεση στην Επιτροπή και στα άλλα κράτη μέλη. Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός της εν λόγω επανεξέτασης και εκτίμησης κινδύνου εναπόκειται στο κράτος μέλος.
5 Αναφορικά με συναλλαγές που έχουν λάβει χώρα κατά το χρονικό διάστημα 1ης Ιανουαρίου 2021 έως και την 15η Ιανουαρίου 2025, ημερομηνία δημοσίευσης της Σύστασης, και εντοπιστεί από το αρμόδιο Κράτος Μέλος και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η παρουσία κινδύνων για την οικονομική ασφάλεια του Κράτους Μέλους ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης δυνάμει των όσων προβλέπονται στα σημεία 2, 4 και 5 της Σύστασης, ποιες είναι οι δυνητικές συνέπειες ως προς τα μέρη στην εν λόγω συναλλαγή;
Είναι πρόωρο να διατυπωθούν παρατηρήσεις σχετικά με τις συνέπειες αυτού του αποτελέσματος. Πρώτον, η επανεξέταση και η εκτίμηση κινδύνου πρέπει να ολοκληρωθούν πριν από την εξέταση τυχόν επακόλουθων δράσεων.
6 Αναφορικά με συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα από την 15η Ιανουαρίου 2025, ημερομηνία δημοσίευσης της Σύστασης, και μετέπειτα, και εντοπιστεί από το αρμόδιο Κράτος Μέλος και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η παρουσία κινδύνων για την οικονομική ασφάλεια του Κράτους Μέλους ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης δυνάμει των όσων προβλέπονται στα σημεία 2, 4 και 5 της Σύστασης, ποιες είναι οι δυνητικές συνέπειες ως προς τα μέρη στην εν λόγω συναλλαγή;
Είναι πρόωρο να διατυπωθούν παρατηρήσεις σχετικά με τις συνέπειες αυτού του αποτελέσματος. Πρώτον, η επανεξέταση και η εκτίμηση κινδύνου πρέπει να ολοκληρωθούν πριν από την εξέταση τυχόν επακόλουθων δράσεων.
Εν κατακλείδι, ο ΠΔΣ θα ήθελε να αναφέρει ότι θα βρίσκεται σε επαφή, και στενή συνεργασία, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το εξαιρετικά σημαντικό θέμα του Ελέγχου των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, έχοντας υπόψην και τις πρόσφατες δηλώσεις του Επιτρόπου Šefčovič στα πλαίσια της Ομιλίας του ημερομηνίας 20 Μαρτίου 2025[3], ως προς τον προτεινόμενο Νέο Κανονισμό Ελέγχου Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, ο οποίος σκοπείται να δημοσιευθεί ως Νομική Πράξη, κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις αρχές του 2026.
[1] Βλ. σχετικά https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/47594-ekpaideutiko-seminario-elenchos-eiserchomenon-kai-exerchomenon-ameson-xenon-ependyseon
[2] Βλ. σχετικά https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/ALL/?uri=CELEX:32025H0063
[3] Βλ. σχετικά https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/speech_25_840