Ολοκληρώθηκε σήμερα η ψήφιση των Νομοσχεδίων από την Ολομέλεια της Βουλής για τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, αφού προηγήθηκε την περασμένη Πέμπτη 7 Ιουλίου 2022 η ψήφιση του Νομοσχεδίου για τροποποίηση του Συντάγματος που άνοιξε τον δρόμο για την ψήφιση των δύο άλλων Νομοσχεδίων περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμος 2022 και περί Δικαστηρίων Νόμος 2022.
Ως αποτέλεσμα, η κυπριακή έννομη τάξη έχει αποκτήσει πλέον ένα ισχυρό οπλοστάσιο για βελτίωση της ποιότητας των δικαστικών αποφάσεων αλλά και επίσπευση των διαδικασιών στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια δικαιοδοσία.
Επιπλέον, αναμένεται ότι θα ευεργετηθούν 10,000 – 15,000 διάδικοι που αντιμετωπίζουν θέματα καθυστέρησης στην εκδίκαση των εφέσεών τους εφόσον αναμένεται να μειωθεί ο χρόνος εκδίκασης των καθυστερημένων αυτών εφέσεων σε τρία περίπου χρόνια.
Στη συνέχεια, αναμένεται ότι οι εφέσεις θα διεκπεραιώνονται στο Εφετείο με γοργούς ρυθμούς.
Η δικαιοσύνη απέκτησε ένα νέο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, ένα νέο Ανώτατο Δικαστήριο για ποινικές και αστικής φύσεως υποθέσεις και για την εκδίκαση προνομιακών ενταλμάτων ως επίσης και ένα νέο Εφετείο με τρία Τμήματα, Ποινικό, Αστικό και υποθέσεων Διοικητικού Δικαίου.
Περαιτέρω, παρέχεται η δυνατότητα στον πολίτη όπου εγείρεται καινοφανές συνταγματικό θέμα να παραπέμπεται προς επίλυση άμεσα με την άδεια του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου ενώπιόν του.
Όλα τα νέα δικαστήριά θα στελεχώνονται από έμπειρους δικαστές, εμπειρογνώμονες στον τομέα στον οποίο θα παρακάθονται και θα αποφασίζουν. Η εξειδίκευση θα επιφέρει ταχύτητα και ποιότητα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Επιπρόσθετα, δημιουργείται ένα νέο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο το οποίο θα παρέχει στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας τη δυνατότητα επιλογής για κάθε κενωθείσα θέση μεταξύ τριών υποψηφίων.
Οι αποφάσεις του νέου Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου για διορισμό και προαγωγές θα υπόκεινται σε ακύρωση από το νέο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Στα δύο αυτά σώματα συμμετέχουν ο Γενικός Εισαγγελέας, ο Πρόεδρος του ΠΔΣ και δύο έμπειροι νομομαθείς δικηγόροι χωρίς δικαίωμαψήφου, οι οποίοι με τη συνεισφορά τους αναμένεται ότι θα εμπλουτίσουν τους θεσμούς.
Μέσα από τη μεταρρύθμιση στην Ανώτατη Βαθμίδα αναμένεται ότι η δικαιοσύνη θα εμπλουτισθεί με νέο αίμα ιδιαίτερα από τις τάξεις των δικηγόρων.
Ο ΠΔΣ δεν ενήργησε επικουρικά στο θέμα της μεταρρύθμισης αλλά διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση των Νομοσχεδίων.
Τον Οκτώβριο του 2020 προχώρησε με τον διορισμό ειδικής επιτροπής απαρτιζόμενης από τον Πρόεδρο του ΠΔΣ και Καθηγητή και Πρόεδρο του Τμήματος Νομικής Πανεπιστημίου Frederickδρα Χρίστο Κληρίδη, τον Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας Καθηγητή δρα Αχιλλέα Αιμιλιανίδη, και τον Επίκουρο Καθηγητή Πανεπιστημίου Κύπρου Τμήματος Νομικής, δρα Κώστα Παρασκευά.
Η Επιτροπή προχώρησε με την ανασύνταξη των τριών Νομοσχεδίων τα οποία είχαν επιστραφεί από τη Βουλή τον Ιούλιο του 2020 στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για περαιτέρω προβληματισμό και επεξεργασία.
Στην ανασύνταξη των Νομοσχεδίων και μέσα στο πλαίσιο των εργασιών της Επιτροπής συμμετείχε και ο πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης καιΔημόσιας Τάξης κ. Ιωνάς Νικολάου, ο οποίος είχε συντάξει μέσω του Υπουργείου του τα σχετικά νομοσχέδια τον Μάϊο του 2019. Είχε προηγηθεί διαβούλευση με μέλη του ΠΔΣ.
Οι εργασίες της Επιτροπής του ΠΔΣ συμπληρώθηκαν με επιτυχία και τα ανασυνταχθέντα νομοσχέδιά στάλθηκαν για περαιτέρω επεξεργασία στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης και ακολούθως στη Νομική Υπηρεσία.
Ακολούθησαν συναντήσεις στο Υπουργείο Δικαιοσύνης υπό την Προεδρία της τότε Υπουργού, κ. Έμιλυς Γιολίτη και σε συνεργασία με εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών ομάδων Δημοκρατικού Συναγερμού, ΑΚΕΛ Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ τα Νομοσχέδια έτυχαν περαιτέρω επεξεργασίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε όλες τις συνεδριάσεις είχε ενεργό συμμετοχή ο Πρόεδρος του ΠΔΣ
Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΔΣ ενέκρινε το τελικό πακέτο όπως κατατέθηκε στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής των Αντιπροσώπων τον Απρίλιο του 2021.
Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του ΠΔΣ είχε ενεργή διαβούλευση με όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, τον Πρόεδρο και μέλη της Επιτροπής Νομικών ως επίσης και με βουλευτές για την προώθηση των Νομοσχεδίων. Εμφανίστηκε δε ενώπιον της Επιτροπής Νομικών για την τελική διαμόρφωσή τους.
Οι προσπάθειες εντάθηκαν σε συνεργασία με τη νέα Υπουργό Δικαιοσύνης, κα Στέφη Δράκου, με την οποία ο ΠΔΣ είχε μία άψογη και παραγωγική συνεργασία και στην πορεία πραγματοποιήθηκε ένας μεγάλος αριθμός συναντήσεων με το Ανώτατο Δικαστήριο ως επίσης και συσκέψεις στο Προεδρικό Μέγαρο υπό την προεδρία του Προέδρου κ. Νίκου Αναστασιάδη.
Η κατάληξη στα τρία Νομοσχέδια ήταν το προϊόν πρωταγωνιστικού ρόλου του ΠΔΣ και συναινετικών προτάσεων και λύσεων αλλά και συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων.
Άμεσες ενέργειες:
1. Ενημέρωση των μελών του ΠΔΣ για το περιεχόμενο της μεταρρύθμισης.
2. Έχει προγραμματισθεί ημερίδα για την παρουσίαση των Νομοσχεδίων και του πλαισίου της μεταρρύθμισης αρχές Σεπτεμβρίου 2022.
3. Τιτάνια προσπάθεια για υλοποίηση της μεταρρύθμισης και προς τον σκοπό αυτό ήδη έγιναν επαφές με τον νέο Πρόεδρο Ανωτάτου Δικαστηρίου, κ. Αντώνη Λιάτσο και αναμένεται σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και τη Νομική Υπηρεσία η προώθηση της υλοποίησης των νέων Νόμων.
Ο ΠΔΣ θα συνεχίσει εποικοδομητικά να εργάζεται για τον συνολικό εκσυγχρονισμό της δικαιοσύνης και προς την κατεύθυνση αυτή προωθεί τη μεταρρύθμιση των Επαρχιακών Δικαστηρίων. Έχει συγκεκριμένες προτάσεις και απόψεις τις οποίες ήδη έθεσε ενώπιον αρμοδίων οργάνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου της Ευρώπης και προς τον σκοπό αυτό ετοιμάζει συγκεκριμένες προτάσεις νόμου για τη μεταρρύθμιση όλου του φάσματος της δικαιοσύνης συμπεριλαμβανομένης της πρότασης για ODR(OnlineDisputeResolution), τήρησης ηχογραφημένων πρακτικών, εκπαίδευσης για τους νέους θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας και ενίσχυση των προσπαθειών για επίλυση διαφορών μέσω του Κυπριακού Κέντρου Διαιτησίας και Διαμεσολάβησης του ΠΔΣ.